رهیافتی به پیامدهای سیاست گذاری علم و فناوری در ایران بر اساس تحلیل اسناد بالادستی

Authors

  • ابراهیم حاجیانی دانشیار رشته جامعه شناسی، دانشگاه شاهد
  • حجت اله مرادی پور دانشجوی دکتری آینده پژوهی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
  • حشمت خلیفه سلطانی استادیار رشته مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی
Abstract:

 به‌طور عام بیش از چند دهه از عمر سیاست‌گذاری‌های کلان و برنامه‌ریزی‌های توسعه مبتنی بر این سیاست‌گذاری‌ها در ایران می‌گذرد اما به‌طور خاص سیاست‌گذاری در حوزه علم و فناوری سابقه‌ای حدوداً دو دهه­ای دارد. برای اولین در برنامه توسعه سوم فصلی به توسعه علم و فناوری اختصاص داده شد. در طول این سال‌ها چندین سند بالادستی برای سیاست‌گذاری کلان در حوزه علم و فناوری (سند چشم‌انداز بیست‌ساله، نقشه جامعه علمی کشور و سیاست‌های کلی علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری) تدوین و ابلاغ شده است. بعد از گذشت قریب دو دهه از سیاست‌گذاری‌ها متأسفانه نتایج و خروجی‌ها با آنچه انتظار می‌رفت تفاوت دارند. رتبه علمی ایران و برخی دیگر از شاخص­های مرتبط مؤید همین مطلب هستند. ‌با عنایت به اینکه این پژوهش ازلحاظ ماهیت کاربردی، ازنظر نوع کمی و کیفی (آمیخته) و لذا روش تحلیل محتوای کیفی­-کمی استفاده شده است. جامعه آماری آن اسناد بالادستی در حوزه علم و فناوری است. با توجه به اینکه هدف اصلی این پژوهش شناسایی نوع/ روش سیاست‌گذاری علم و فناوری به‌منظور تحلیل پیامد­های حاصل از سیاست­گذاری­های مذکور بر توسعه کشور است، ضمن مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع تحقیق، نسبت به شناسایی ابزارهای سیاست‌گذاری اقدام شده و سپس با تحلیل محتوای اسناد بالادستی در حوزه علم و فناوری سعی شده است که ارتباط میان شیوه سیاست­گذاری­های انجام‌شده با پیامدهای حوزه علم و فناوری را شناسایی نماییم. یافته‌ها نشان می‌دهند که وحدت رویه و نگاه منسجم استراتژیک بر سیاست‌گذاری‌ها حاکم نبوده است و پیامدها از عدم توازن در عرصه‌های عرضه و تقاضا رنج می‌برند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ترسیم و تحلیل الگوی اسلامی ایرانی نظام علم و فناوری ایران بر اساس اسناد بالادستی با روش شناسی SODA

در عصر حاضر نظام های اقتصادی به سمت اقتصاد دانش بنیان پیش رفته است تا جا یی که عرصه های اقتصادی کاملا به عرصه های علم و فناوری گره خورده است. لذا پرداختن به استراتژ ی های نظام علم و سیاست های کلی نظام علم و فناور ی ابلاغ ی » فناوری کشور امری بسیار حیاتی است. چهار سند بالادستی نظام علم و فناور ی در برنامه ششم » ،« سند تحول راهبردی علم و فناوری کشور » ،« مقام معظم رهبری در ایران در زمینه نظام علم...

full text

بررسی مختصات سیاست خانواده در ایران بر اساس تحلیل مضمون اسناد بالادستی

سیاست خانواده تاثیر سیاست اجتماعی و اقدامات دولت را بر خانواده بررسی می‌کند. در این تحقیق، با هدف آشکار ساختن مختصات سیاست خانواده در ایران، اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد توصیفی- تحلیلی و روش تحلیل مضمون بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مضامین اصلی سیاست خانواده در ایران عبارتند از: تاکید بر ازدواج و لزوم تشکیل خانواده، نابرابری نقش های جنسیتی و تقسیم کار جنسی در خانواده،...

full text

رویکرد به آینده در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی‌ایران؛ درآمدی برآینده‌نگاری توسعه علم و فناوری در جمهوری اسلامی ‌ایران

 افق بلند مکتب فکری انقلاب اسلامی؛ چارچوبی مطلوب برای تثبیت و تحکیم پایه‌های ارزشی آینده جامعه اسلامی ‌دارد. انقلاب اسلامی ‌در صدد زمینه­سازی تجدید عظمت تمدن جهان شمول اسلام است. و از این نگاه آینده انقلاب اسلامی‌یعنی بازسازی تمدن فراموش شده اسلامی‌ در جهان امروز. آینده مطلوب جمهوری اسلامی؛ تحولات عمیق فکری درمسایلی چون هویت ­یابی، استقلال­ طلبی، مدیریت، سیاست، فرهنگ، اخلاق، شناخت و ترویج ارزش‌...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

تبیین سیاست گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران (الزامات و اصلاح، در چارچوب اهداف مورد نظر در اسناد بالادستی)

نوشتار حاضر با طرح این سوال اصلی که سیاست گذاری فضای مجازی در ایران را چگونه می­‌توان در مسیر تحقق بیشتر اهداف مورد نظر در اسناد بالادستی کشور، اصلاح کرد؟ در صدد واکاوی سیاست گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران بر آمده است. بررسی حاکی از آن است، سیاست گذاری­‌های کلان صورت گرفته در این خصوص، هم ماهیت سلبی داشته و هم ایجابی. در این میان، سیاست گذاری­های سلبی با سازوکارهایی چون، برنامه‌­ریزی ب...

full text

سیاست گذاری علم و فناوری در قالب سیاست های عام و خاص

در بین دسته‌بندی‌های متعددی که تا به حال بر روی انواع سیاست‌های علم و فناوری انجام شده ‌است، همه آنها در این نکته اشتراک نظر دارند که یک دسته از سیاست‌ها به بهبود زیرساخت‌ها و شرایط کلی علم و فناوری اختصاص داشته و هدف‌گیری خاصی روی موضوع یا پروژه مشخص ندارند. مقاله حاضر، از همین نکته برای ارائه یک دسته‌بندی جدید استفاده می‌کند و این دسته سیاست‌های مزبور را سیاست‌های عام می‌نامد. در مقابل، پیشنه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 37

pages  151- 178

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023